१० वर्षाच्या मुलीचा केक खाल्ल्यामुळे मृत्यू झाल्याच्या घटनेने संपूर्ण खळबळ माजली आहे. वाढदिवस साजरा करण्यासाठी ऑनलाईन जो केक ऑर्डर करण्यात आला आहे, त्यामुळे तिचा मृत्यू झाल्याचे सांगण्यात येत आहे. मुलीच्या संपूर्ण कुटुंबाची तब्बेत यानंतर बिघडल्याचे समोर आले. आता या घटनेनंतर खाण्याच्या पदार्थांच्या दर्जांबाबत प्रश्नचिन्ह उपस्थित झाले आहे.
एका अहवालानुसार, केकमध्ये जास्त प्रमाणात सॅकरिन असल्याचे आढळून आले, हे एक गोड चव देणारे सिंथेटिक घटक आहे. सॅकरिनचा वापर सामान्यतः अन्नपदार्थांमध्ये कमी प्रमाणात केला जातो, परंतु त्याच्या जास्त प्रमाणात वापर हा रक्तातील साखरेची पातळी झपाट्याने वाढू शकते. (फोटो सौजन्य – iStock/Instagram)
नक्की काय घडले?
TOI च्या अहवालानुसार, जिल्हा आरोग्य अधिकारी (DHO) डॉ. विजय जिंदाल यांनी सांगितले की, केकचा नमुना चाचणीसाठी घेण्यात आला होता आणि अहवालात असे आढळून आले की केक बनवताना सॅकरिन या कृत्रिम रसायनाचा वापर केला गेला होता.
बेकरीच्या मालकावर यापूर्वीच गुन्हा दाखल करण्यात आल्याने त्याच्यावर कारवाई करण्यात येणार असल्याचे अधिकाऱ्यांनी सांगितले. या घटनेनंतर फूड ऑर्डरिंग ॲप झोमॅटोने बेकरी मालकावर बंदी घातली असून बेकरीचा वापर आपल्या प्लॅटफॉर्मवरून काढण्यात आला आहे.
(वाचा – Diet Food | तुम्हीदेखील Fatty Liver ने झालात हैराण? नाश्त्यापासून जेवणापर्यंत खा सँपल डाएट)
सॅकरिन म्हणजे काय?
सॅकरिन हे सिंथेटिक स्वीटनर आहे जे 1879 मध्ये जॉन्स हॉपकिन्स विद्यापीठात कार्यरत रसायनशास्त्रज्ञ कॉन्स्टँटिन फाहलबर्ग यांनी शोधले होते. हे सुक्रोज (टेबल शुगर) पेक्षा सुमारे 300 ते 400 पट गोड आहे, परंतु त्यात कॅलरीज नाहीत, म्हणूनच विविध पदार्थ आणि पेयांमध्ये साखरेचा पर्याय म्हणून लोकप्रिय आहे. 20 व्या शतकाच्या सुरुवातीस साखरेच्या कमतरतेच्या वेळी सॅकरिनचा मोठ्या प्रमाणावर वापर केला जात होता आणि डाएट सोडा, टेबलटॉप स्वीटनर्स आणि इतर कमी-कॅलरी उत्पादनांमध्ये तो एक सामान्य घटक बनला होता.
(वाचा – Sleep Paralysis | छातीवर भूत बसल्यासारखे वाटतंय का? का घडतं असं, जाणून घ्या)
सॅकरिनचा मूत्राशयाच्या कर्करोगाशी संबंध
जरी अनेक देशांमध्ये सॅकरिनला अन्नपदार्थ म्हणून वापरण्यासाठी मान्यता दिली गेली असली तरी, शरीरावर त्याच्या संभाव्य हानिकारक प्रभावांबद्दल चिंता व्यक्त केली गेली आहे. मूत्राशयाच्या कर्करोगाशी त्याचा संबंध, विशेषत: प्राण्यांच्या अभ्यासामध्ये मुख्य चिंतेची बाब आहे. जरी या निष्कर्षांची मानवांमध्ये सातत्याने प्रतिकृती केली गेली नसली तरी, काही अभ्यासांनी जास्त प्रमाणात सॅकरिनचे सेवन आणि मूत्राशयाच्या कर्करोगाचा वाढलेला धोका यांच्यात संभाव्य संबंध सूचित केला आहे, विशेषत: जे लोक दीर्घ कालावधीत जास्त प्रमाणात सेवन करतात.
(वाचा – उष्माघातापासून कसा कराल बचाव?)
पचनक्रिया बिघडते
याशिवाय सॅकरिनमुळे आतड्यांतील बॅक्टेरियाचे संतुलनही बिघडू शकते, ज्यामुळे पचनक्रियेवर विपरीत परिणाम होऊ शकतो. काही संशोधनांनी असे सुचवले आहे की सॅकरिन सारख्या कृत्रिम स्वीटनर्समुळे आतड्यांसंबंधी मायक्रोबायोटाची रचना बदलू शकते, ज्यामुळे लठ्ठपणा आणि इन्सुलिन प्रतिरोध यांसारख्या चयापचय विकारांना संभाव्यत: योगदान होते.